50 bộ thủ thường dùng trong tiếng Trung - Ý nghĩa & Cách viết

I. Bộ thủ tiếng Trung là gì?

Bộ thủ tiếng Trung - 部首 /Bù shǒu/, là phần cơ bản của chữ Hán và chữ Nôm, được dùng để tạo nên một chữ Hán hoặc chữ Nôm có nghĩa trong phạm vi ô vuông cố định. Thông qua bộ thủ, bạn có thể tra cứu chữ Hán dễ dàng hơn. Một chữ Hán có thể tạo bởi từ một hoặc nhiều bộ thủ. Bởi vậy, việc học bộ thủ chữ Hán khá quan trọng đối với người học tiếng Trung.

II. Tổng quan về chiết tự qua bộ thủ

Hán ngữ gồm có 214 bộ thủ và mỗi bộ đều mang một ý nghĩa riêng. Việc học và ghi nhớ các bộ thủ có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, giúp bạn có thể tra cứu từ điển, viết chữ và làm các công việc liên quan đến nghiên cứu ngôn ngữ, dịch thuật,...

214 bộ thủ tiếng Trung chủ yếu là các chữ tượng hình và được sử dụng làm bộ phận biểu nghĩa, một phần nhỏ sẽ được dùng để biểu âm. Chính vì vậy, bạn có thể dựa vào bộ thủ để phán đoán ý nghĩ từ vựng và âm đọc.

III. Tại sao lại là 50 mà không phải là 214 bộ thủ?

Hiện nay, chữ Hán đã được giản thể hoá đi nhiều nên về mặt ý nghĩa sẽ không đầy đủ như chữ phồn thể. Bởi vậy 50 bộ thủ thường dùng ra đời giữ lại các bộ thủ quan trọng để biểu nghĩa hoặc biểu âm. Việc học bộ thủ có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, giúp cho chúng ta có thể viết, tra cứu từ điển và làm các công việc liên quan đến dịch thuật.

Trong 214 bộ thủ thì bộ thủ ít nét nhất là 1 và nhiều nét nhất là 17. Tuy nhiên, các chữ Hán có tần số sử dụng cao nhất đều thuộc 50 bộ thủ thường dùng trong tiếng Trung. Do đó, đối với những người mới bắt đầu học ngôn ngữ Trung Quốc thì nên bắt đầu với 50 bộ thủ. Điều này sẽ giúp bạn làm quen với mặt chữ và học từ vựng một cách dễ dàng. Trong khi học từ vựng, bạn có thể liên tưởng đến bộ thủ cũng như ghi nhớ cách dùng, dần dần bạn sẽ có thể học sang nhiều bộ thủ khác.

IV. Tổng hợp 50 bộ thủ thường dùng trong tiếng Trung & cách viết

Theo một con số thống kê, trong khoảng 3000 chữ Hán thông dụng thì có khoảng hơn 50 bộ thủ thường dùng. Dưới đây là chia sẻ chi tiết và hướng dẫn cách viết 50 bộ thủ thường dùng trong tiếng Trung:

	Bộ thủ/ Phiên âm/ Hán Việt			Ý nghĩa	Cách viết	Ví dụ
1	人 (亻) - bộ 9 rén Nhân (nhân đứng)			người		他/tā/: anh ấy 化 /huà/: biến hóa, thay đổi. 休 /xiū/ ngừng, nghỉ
2	刀 (刂) - bộ 18 dāo Đao			con dao, cây đao		剪/jiǎn/: cắt, xén  争/zhēng/: tranh giành, cạnh tranh  兔/tù/: con thỏ
3	力 - bộ 19 lì Lực			sức mạnh		边/biān/: bên cạnh  办/bàn/: xử lý, lo liệu  务/wù/: sự việc
4	口 - bộ 30 kǒu Khẩu			cái miệng		吐 /tù/: nôn  句 /jù): câu, cú 右 /yòu/: bên phải  叫 /jiào/: gọi, kêu
5	囗 - bộ 31 wéi Vi			vây quanh		团/tuán/: đoàn 困 /kùn/: buồn ngủ  四 /sì/ : 4
6	土 - bộ 32 tǔ Thổ			đất		坐 /zuò/ : ngồi 圣 /shèng/: thánh 在 /zài/: ở,tại,…
7	大 - bộ 37 dà Đại			to lớn		太/tài/: Thái 夬/guài/: Quái
8	女 - bộ 38 nǚ Nữ			nữ giới		妈/māma/: Mẹ 姐姐/jiějie/: chị gái 妹妹/mèimei/: em gái
9	宀 - bộ 40 mián Miên			mái che, mái hiên		家/jiā/: Nhà 按 /àn/: an toàn
10	山 - bộ 46 shān Sơn			núi non		山/sān/: Núi 官/guān/: quan  家 /jiā/: nhà  寄 /jì/ : gửi
11	巾 - bộ 50 jīn Cân			Quảng		帅 /shuài/: soái, đẹp trai 师 /shī/: thầy 币 /bì/: tiền tệ
12	广 - bộ 53 yǎn/guǎng Nghiễm/ quảng			mái nhà lớn		库 /kù/: kho 庙/miào/: đền, miếu  店 /diàn/: cửa hàng, cửa tiệm
13	彳 - bộ 60 chì Xích			bước chân trái		行/xíng/: Thực hiện, làm, hành động
14	心 (忄) - bộ 61 xīn Tâm (tâm đứng)			tim, tâm trí, tấm lòng		忘/wàng/: quên 愁/chóu/: sầu lo 想/xiǎng/: nghĩ, nhớ
15	手 (扌) - bộ 64 shǒu Thủ (tài gảy)			tay		指/zhǐ/: Chỉ
16	攴 (攵) - bộ 66 pù Phộc			đánh khẽ		政 /zhèng/: chính trị 教 /jiào/: dạy dỗ, giáo dục; chỉ bảo 数 /shǔ/: đếm
17	日 - bộ 72 rì Nhật			ngày, mặt trời		旧 /jiù/：cũ   早 /zǎo/: sớm  明 /míng/: minh  是 /shì/: là, phải
18	木 - bộ 75 mù Mộc			gỗ, cây cối		本 /běn/: bổn, bản, lượng từ của sách 树 /shù/: cây 机 /jī/: cơ, máy móc  杀 /shā/: giết
19	水 (氵) - bộ 85 shuǐ Thủy (ba chấm thuỷ)			nước		冰 /bīng/:  băng  海 /hǎi/:  biển 湖 /hú/:  hồ
20	火 (灬) - bộ 86 huǒ Hỏa (bốn chấm hoả)			lửa		炒 /chǎo/:  xào  灯 /dēng/:  đèn 烫 /tàng/:  nóng, bỏng 灾 /zāi/: tai nạn, tai ương
21	牛 (牜) - bộ 93 níu Ngưu			trâu		牧/mù/: Mục 牲/shēng/: Sinh 牴/dǐ/: Để
22	犬 (犭) - bộ 94 quản Khuyển			con chó		狗/gǒu/: Cẩu 狐/hú/: Hồ 哭/kū/: khóc
23	玉 - bộ 96 yù Ngọc			đá quý, ngọc		国/ guó/: Đất nước 宝石/bǎoshí/: Đá quý
24	田 - bộ 102 tián Điền			ruộng		电 /diàn/ điện 男 /nán/: nam 画 /huà/: vẽ
25	疒 - bộ 104 nǐ Nạch			bệnh tật		病/bìng/: bệnh tật 痰/tán/: đàm, đờm
26	目 - bộ 109 mù Mục			mắt		看 /kàn/: nhìn 眉 /méi/: lông mày  省 /shěng/: tỉnh thành
27	石 - bộ 112 shí Thạch			đá		破 /pò/： phá  碰 /pèng/: đụng, va, chạm 碗 /wǎn/: bát
28	禾 - bộ 115 hé Hòa			lúa		私 /sī/: tư, riêng tư 稳 /wěn/: ổn định 稿 /gǎo/: bản thảo  种 /zhǒng/: chủng loại 稻草/dào cǎo/：rơm rạ
29	竹 - bộ 118 zhú Trúc			tre, trúc		笔 /bǐ/ : bút 笑 /xiào/: cười   笨 /bèn/: ngốc, đần
30	米 - bộ 119 mǐ Mễ			gạo		将来/jiānglái/: tương lai 数 /shù/：số
31	糸 (糹-纟) - bộ 120 mì Mịch			sợi tơ nhỏ		糺/jiū/: quân đội 糿/Yòu/: gạo nếp
32	肉 - bộ 130 ròu Nhục			thịt		肉慾/ròuyù/: dục vọng 肉刑/ròuxíng/: hình phạt
33	艸 (艹) - bộ 140 cǎo Thảo			cỏ		草 /cǎo/: cỏ 茶 /chá/: trà 节 /jié/: tiết, lễ 苦 /kǔ/: đắng
34	虫 - bộ 142 chóng Trùng			sâu bọ		虾 /xiā/: tôm  蛇 /shé/ : rắn 蚊 /wén/ : muỗi
35	衣 (衤) - bộ 145 yī Y			y phục, quần áo		滚 /gǔn/ : lăn, cuộn, cút  袋 /dài/: túi, bao 装 /zhuāng/: trang bị giả trang, trang phục
36	言 (讠) - bộ 149 yán Ngôn			nói		诗 /shī/: thơ  谁 /shuí/: ai, người nào  请 /qǐng/: mời  课 /kè/: bài , tiết
37	貝 (贝) - bộ 154 bèi Bối			vật báu		货 /huò/: hàng  贵 /guì/ : quý, đắt 贴 /tiē/ : dán 费 /fèi/: phí
38	足 - bộ 157 zú Túc			chân, đầy đủ		踢 /tī/: đá  跑 /pǎo/: chạy  跟 /gēn/: cùng, với   跪 /guì/: quỳ
39	車 (车) - bộ 159 chē Xa			chiếc xe		自行车 /zìxíngchē/: xe đạp 电动车 /diàndòng chē/: xe đạp điện
40	辵 (辶) - bộ 162 chuò Quai xước			chợt đi chợt dừng		边 /biān/： bên 过 /guò/ : qua 这 /zhè/: đây 达 /dá/: đạt
41	邑 (阝) - bộ 163 yì Ấp			vùng đất		扈 /hù/: tuỳ tùng; hộ tống; đi theo sau 邕 /yōng/: Ung Giang
42	金 (钅) - bộ 167 jīn Kim			kim loại; vàng		铜 /tóng/: đồng  钱 /qián/ : tiền 铅 /qiān/: chì  锁 /suǒ/: khóa
43	門 (门) - bộ 169 mén Môn			cửa hai cánh		问 /wèn/： hỏi  闭 /bì/: đóng, nhắm  闲 /xián/: nhàn hạ, rảnh rỗi
44	阜 (阝) - bộ 170 fù Phụ			đống đất, gò đất		陧/ niè/: bấp bênh 险/xiǎn/: nguy hiểm 院/yuàn/：viện 隔/gé/：cách
45	雨 - bộ 173 yǔ Vũ			mưa		雪 /xuě/: tuyết 雷 /léi/:  lôi, sét 零 /líng/: số không  雾 /wù/: sương mù
46	頁 (页) - bộ 181 yè Hiệt			đầu; trang giấy		顶 /dǐng/：đỉnh  顺 /shùn/: thuận  顿 /dùn/: ngừng   题 /tí/: đề, câu hỏi
47	食 (飠-饣) - bộ 184 shí Thực			ăn		饼 /bǐng/: bánh 饭 /fàn/: cơm   饿 /è/: đói
48	馬 (马) - bộ 187 mǎ Mã			con ngựa		妈 /mā/: mẹ  骂 /mà/: mắng, chửi  骑 /qí/: đi, cưỡi
49	魚 (鱼) - bộ 195 yú Ngư			con cá		鲁/lǔ/: đần độn, chậm chạp 魸/piàn/: cá mèo
50	鳥 (鸟) - bộ 196 niǎo Điểu			con chim		鳦/yǐ/: chim én

Để thuận tiện hơn trong quá trình ghi nhớ 50 bộ thủ tiếng Trung, bạn có thể download file PDF dưới đây để ôn luyện thi hiệu quả tại nhà:

DOWNLOAD 50 BỘ THỦ THƯỜNG DÙNG PDF

V. Cách thuộc 50 bộ thủ thường dùng nhanh chóng

Thực ra, học và ghi nhớ 50 bộ thủ chữ Hán thường dùng mang đến cho chúng ta rất nhiều lợi ích khi học tiếng Hán. Vậy làm thế nào để ghi nhớ 50 bộ thủ thường dùng nhất trong tiếng Trung? Sau đây, Prep sẽ bật mí cho bạn các phương pháp ghi nhớ sau đây:

1. Học 50 bộ thủ thường dùng thông qua hình ảnh

Bởi vì tiếng Trung là chữ tượng hình nên việc học các từ vựng thông qua hình ảnh tương quan với chữ được rất nhiều người áp dụng. Do đó, áp dụng cách học 50 bộ thủ thường dùng thông qua hình ảnh sẽ giúp cho người học ghi nhớ được nhanh và lâu hơn. Ví dụ: 

• Khi học bộ 木 - mộc, bạn có thể liên tưởng đến hình ảnh cái cây 🌲.
• Khi học bộ 水 - thủy, bạn có thể liên tưởng đến hình ảnh giọt nước 🌊.
• Khi học bộ 金 - kim, bạn có thể liên tưởng đến hình ảnh kim loại, vàng bạc 🥇.
• Khi học bộ 火 - hỏa, bạn có thể liên tưởng đến hình ảnh ngọn lửa 🔥.

2. Học 50 bộ thủ thường dùng thông qua chiết tự chữ Hán

Cách nhớ 50 bộ thủ thường dùng mà rất nhiều người áp dụng đó là học qua chiết tự. Phương pháp học này mang tính hiệu quả cao trong việc học chữ Hán. 

Chiết tự nảy sinh dựa trên nhận thức của chúng ta về chữ tượng hình, các bố trí các bộ thủ, cách ghép các bộ và các phần của chữ. Chiết tự cũng là sự vận dụng phân tích chữ Hán một cách linh hoạt và sáng tạo.

Học 50 bộ thủ thường dùng thông qua chiết tự chữ Hán

Ví dụ 1: 家 /jiā/ – nhà. Chữ này gồm bộ miên (宀 mái nhà) + bộ thủ (豕 con lợn), ý nghĩa: trên người sống dưới lợn ở tạo ra nhà.

Ví dụ 2: 房间 /fángjiān/ – phòng.  

• 房: Bộ hộ (户 hộ gia đình) + phương (方 phương hướng). Căn phòng của các hộ gia đình ở tứ phương.
• 间 Gian: Phòng có cửa (门) và ánh sáng (日) chiếu vào.

3. Học 50 bộ thủ thường dùng thông qua phần mềm

Bên cạnh việc học theo các phương pháp truyền thống thì chúng ta có thể học chiết tự bộ thủ chữ Hán bằng hình thức online để ghi nhớ 50 bộ thủ thường dùng. Hiện nay có rất nhiều phần mềm ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu học tiếng Trung của tất cả mọi người. Bạn có thể tham khảo cách học online thông qua các app học tiếng Trung sau:

• App học viết chữ Hán: Ứng dụng này cho phép người dùng tra cứu theo bộ thủ. Vì vậy, thông qua app, bạn có thể vừa học từ vừa ghi nhớ bộ thủ.
• App Từ điển chữ Hán: Đây là ứng dụng học tiếng Trung miễn phí. App này cho phép chúng ta có thể tra cứu tiếng Trung theo âm Hán việt, âm pinyin hay xem những từ ghép có chứa chữ Hán đó. Ứng dụng cũng trình bày cực kỳ chi tiết các bộ thủ, cách phát âm hay cách viết các nét của từ mà bạn đang tìm kiếm.
• HeyChinese: Đây là ứng dụng được đổi tên từ app 763 chiết tự tiếng Trung. App này được tích hợp từ điển dịch thuật nhanh và chính xác.

Như vậy, Prep đã chia sẻ cho bạn đọc chi tiết về 50 bộ thủ thường dùng trong tiếng Trung. Hy vọng, với những kiến thức mà bài viết chia sẻ sẽ giúp bạn có thể học tốt Hán ngữ. Nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy comment dưới bài viết này để chúng tôi giải đáp cho bạn nhé!