Tất tần tật kiến thức về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh

Để có thể học tốt tiếng Anh, bước đầu tiên và trước hết, người học cần phải hiểu rõ về nguyên âm và phụ âm. Bên cạnh đó, việc phát âm chuẩn từng nguyên âm và phụ âm cũng góp phần giúp việc học tiếng Anh trở nên dễ dàng hơn. Vậy các phụ âm và nguyên âm trong tiếng Anh đóng vai trò như nào trong việc phát âm tiếng Anh chuẩn? Hãy cùng PREP đi tìm hiểu nhé!

I. Khái quát kiến thức và nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh

Nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh có cách phát âm tương đối khác so với trong tiếng Việt. Vì vậy chúng ta cần hiểu rõ ràng và chi tiết về cách phát âm chuẩn thì mới có thể học tập hiệu quả tại nhà hay học tiếng Anh online.

Dựa theo bảng chữ cái tiếng Anh, có 5 nguyên âm (a, e, i, o, u) và 21 phụ âm (b, c, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, w, x, y, z). Dựa trên 5 nguyên âm cơ bản, bảng phiên âm quốc tế IPA phân chia thành 12 nguyên âm đơn và 8 nguyên âm đôi. Tương tự, từ các phụ âm cơ bản, hệ thống IPA xác định 24 phụ âm, được chia thành phụ âm hữu thanh, phụ âm vô thanh và một số phụ âm khác.

II. Nguyên âm trong tiếng Anh

Vậy nguyên âm trong tiếng Anh cụ thể là gì? Nguyên âm đơn và nguyên âm đôi có gì khác nhau? Cùng PREP khám phá trong phần dưới đây nhé!

1. Nguyên âm trong tiếng Anh là gì?

Nguyên âm là những dao động của thanh quản hay những âm mà khi bạn phát âm sẽ không bị cản trở bởi luồng khí từ thanh quản. Các nguyên âm trong tiếng Anh có thể đứng riêng biệt hay đứng trước hoặc sau các phụ âm để tạo thành các từ khác nhau. Có 5 nguyên âm chính, bao gồm: u, e, o, a, i. Dựa vào 5 nguyên âm chính này, theo bảng phiên âm tiếng Anh IPA chuẩn quốc tế đã chia ra thành 12 nguyên âm đơn và 8 nguyên âm đôi.

2. Nguyên âm đơn

Nguyên âm đơn trong tiếng Anh bao gồm 2 loại, đó là: nguyên âm dài và nguyên âm ngắn. Việc phát âm đúng nguyên âm dài và nguyên âm ngắn vô cùng quan trọng, vì đôi khi nếu bạn phát âm sai có thể khiến người nghe hiểu nhầm từ đó sang một ý nghĩa khác.

Nguyên âm đơn (Monophthongs) chia thành âm Ngắn và âm Dài:

• Nguyên âm ngắn: Phát âm dứt khoát, ngắn, gọn. Bao gồm: /i/ (sit), /e/ (men), /æ/ (cat), /ʌ/ (cup), /ɒ/ (hot), /ʊ/ (book), /ə/ (teacher - âm schwa, phổ biến nhất).
• Nguyên âm dài: Kéo dài hơi, thường có dấu hai chấm (:) phía sau. Bao gồm: /i:/ (see), /ɑ:/ (car), /ɔ:/ (door), /u:/ (school), /ɜ:/ (bird).

Chú ý: /e/ & /æ/ đều là hai nguyên âm ngắn, rất dễ nhầm lẫn, vậy nên cần phải chú ý cách phát âm:

• /æ/: manager /ˈmænɪdʒər/: người quản lý
• /e/: many  /ˈmeni/: nhiều

3. Nguyên âm đôi

Nguyên âm đôi là sự kết hợp của 2 nguyên âm đơn, lướt từ âm này sang âm kia. Có 8 nguyên âm đôi, bao gồm:

II. Khái quát về phụ âm trong tiếng Anh

Phụ âm trong tiếng Anh là gì? Các phụ âm trong tiếng Anh gồm những âm nào? Cùng tìm hiểu trong phần dưới đây nhé!

1. Phụ âm trong tiếng Anh là gì?

Phụ âm (Consonants) là những âm mà khi phát ra, luồng khí từ thanh quản bị cản trở bởi lưỡi, răng, hoặc môi. Phụ âm chỉ tạo được tiếng nếu như được ghép lại với nguyên âm. Lưu ý rằng phụ âm không thể đứng một mình riêng lẻ và riêng biệt.

• 24 phụ âm trong tiếng Anh là: /b/, /p/, /m/, /g/, /f/, /η/, /v/, /s/, /l/, /z/,/ʃ/, /j/, /d/, /k/, /n/, /dʒ/, /t/, /h/, /ð/, /θ/, /r/, /ʒ/, /tʃ/, /w/
• Các phụ âm trong tiếng Anh này được chia thành 3 nhóm khác nhau đó là: phụ âm hữu thanh (voiced sound)s, phụ âm vô thanh (unvoiced sounds) và một số phụ âm còn lại.

2. Phụ âm hữu thanh

Phụ âm hữu thanh là các âm được xuất phát từ cổ họng, chúng ta có thể cảm nhận được độ rung của dây thanh quản khi ta phát âm đó. Hơi sẽ bắt đầu đi từ họng, sau đó qua lưỡi và cuối cùng sẽ qua răng ra ngoài khi phát âm những âm này.

Phụ âm hữu thanh bao gồm: /b/, /d/, /g/, /v/, /ð/ (th), /z/, /ʒ/, /dʒ/, /m/, /n/, /ŋ/, /l/, /r/, /w/, /j/. Audio và ví dụ cho từng âm được PREP chia sẻ ở bảng dưới đây:

3. Phụ âm vô thanh

Khi phát âm phụ âm vô thanh, bạn chỉ có thể nghe thấy tiếng bật hoặc tiếng gió. Chúng ta không cảm nhận được độ rung của dây thanh quản khi phát âm các âm này. Luồng hơi sẽ xuất phát từ miệng thay vì đi từ cổ họng.

III. 6 quy tắc cần nắm khi phát âm tiếng Anh

PREP đã tổng hợp 6 quy tắc phát âm bắt buộc phải nắm khi phát âm tiếng Anh để giúp bạn thực hành chuẩn và tránh nhầm lẫn như sau:

1. Quy tắc số 1

Phụ âm G có các cách phát âm khác nhau tùy thuộc vào nguyên âm đứng ngay phía sau:

• G sẽ được phát âm là /g/ nếu đi sau G là các nguyên âm như a, u, o. → Ví dụ: game /ɡeɪm/; guarantee /ˌɡær.ənˈtiː/, gosh  /ɡɒʃ/.
• G sẽ được phát âm thành /dʒ/ nếu đi ngay sau đó là các nguyên âm như i, y, e. → Ví dụ: gym /dʒɪm/, gene /dʒiːn/.

Tham khảo thêm bài viết: Nằm lòng một số cách phát âm G đầy đủ và chuẩn xác nhất

2. Quy tắc số 2

Phụ âm C có các cách phát âm khác nhau tùy thuộc vào nguyên âm đứng sau:

• C sẽ được phát âm thành /k/ nếu sau đó là các nguyên âm như a, u, o. → Ví dụ: cabaret /ˈkæb.ə.reɪ/, confident /ˈkɒn.fɪ.dənt/, cube /kjuːb/.
• C sẽ được phát âm thành /s/ nếu sau nó là các nguyên âm như: i, y và e. → Ví dụ: cyber /saɪ.bər-/, cigarette /ˌsɪɡ.ərˈet/, cedar /ˈsiː.dər/.

3. Quy tắc số 3

Không cần phát âm phụ âm R nếu như phía trước của nó là một nguyên âm yếu ví dụ như âm /ə/. Đây thường là quy tắc phát âm trong tiếng Anh-Anh. Ví dụ:

• interpol /ˈɪn.tə.pɒl/
• murder /ˈmɝː.dɚ/
• corner /ˈkɔːr.nɚ/

Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào phạm vi địa lý và ngữ cảnh. Ở một số vùng miền, đặc biệt là trong tiếng Anh-Mỹ,, một số từ vẫn phát âm phụ âm "R", ví dụ như "corner" /ˈkɔːr.nər/.

4. Quy tắc số 4

Phụ âm J sẽ được phát âm là /dʒ/ trong hầu hết tất cả các trường hợp và sẽ không có cách đọc nào khác. Ví dụ:

• job /dʒɒb/
• jack /dʒæk/
• juice /dʒuːs/

5. Quy tắc số 5

Nếu từ được kết thúc với cụm nguyên âm + phụ âm + nguyên âm “e”, thì nguyên âm “e” sẽ trở thành âm câm, và nguyên âm trước phụ âm đó sẽ là nguyên âm đôi. Ví dụ:

• cure /kjʊr/
• care /ker/
• site /saɪt/

IV. 3 cách ghép nguyên âm và phụ âm 

Khi giao tiếp trong tiếng Anh, người bản xứ thường ghép nguyên âm với phụ âm hoặc âm cuối của từ trước với âm đầu của từ tiếp theo, cụ thể:

• Ghép phụ âm + nguyên âm. Ví dụ:
  • Deep end  → /diːpend/
  • Look at that! → /lʊ kæt ðæt/ (/lʊk‿æt/) thay vì /lʊk æt ðæt/
• Ghép phụ âm + âm /h/. Ví dụ: This is her sister → /ðɪ sɪ zɜr ˈsɪstər/ (/ðɪs‿ɪz‿ɜr/)thay vì /ðɪs ɪz hɜr ˈsɪstər/
• Ghép nguyên âm + nguyên âm. Ví dụ: go out → go ‿ out

V. Phân biệt /z/, /dʒ/, /ʒ/, /tʃ/ 

Việc phân biệt 4 phụ âm trong tiếng Anh /z/, /dʒ/, /ʒ/, /tʃ/ thường gây khó khăn vì chúng đều là âm xát hoặc tắc xát, và vị trí lưỡi khá gần nhau. Tuy nhiên, nếu nắm được khẩu hình miệng và độ rung, bạn sẽ thấy chúng rất khác biệt. Chúng ta sẽ chia thành 2 nhóm để dễ so sánh:

1. Nhóm “chu miệng – bật hơi”: /tʃ/ và /dʒ/

Hai âm này có khẩu hình miệng giống hệt nhau, chỉ khác nhau ở độ rung cổ họng. Đây là âm Tắc xát (Affricate) (nghĩa là chặn khí lại rồi bật mạnh ra).

2. Nhóm “ma sát – kéo dài”: /z/ và /ʒ/ 

Khác với cặp trên (bật nổ dứt khoát), hai âm này là luồng khí đi ra liên tục, có thể kéo dài mãi được.

VI. Ứng dụng quan trọng của Nguyên âm và Phụ âm trong tiếng Anh

1. Quy tắc mạo từ "A" và "An"

Đầu tiên, nguyên âm phụ âm trong tiếng Anh rất quan trọng cho việc sử dụng mạo từ a hay an:

• Dùng AN trước từ bắt đầu bằng một nguyên âm (theo IPA).

  • Ví dụ: An apple, An orange.

  • Đặc biệt: An hour (Vì chữ 'h' câm, âm đầu là /aʊ/ - nguyên âm), An MP3 player (Chữ M đọc là /em/ - bắt đầu bằng nguyên âm e).

• Dùng A trước từ bắt đầu bằng một phụ âm.

  • Ví dụ: A cat, A dog.

  • Đặc biệt: A university (Vì chữ 'u' phiên âm là /ju:/ - bắt đầu bằng /j/ là phụ âm), A one-eyed man (one đọc là /wʌn/ - bắt đầu bằng /w/).

2. Quy tắc phát âm đuôi "ed" (Quá khứ)

Việc hiểu rõ nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh giúp bạn phát âm đúng đuôi -ed:

• Đọc là /t/: Khi động từ kết thúc bằng phụ âm Vô thanh (k, p, s, f, tʃ, ʃ). VD: cooked, stopped.

• Đọc là /d/: Khi động từ kết thúc bằng phụ âm Hữu thanh hoặc nguyên âm. VD: played, loved.

• Đọc là /id/: Khi động từ kết thúc bằng t hoặc d. VD: wanted, needed.

Tham khảo thêm: Cách phát âm ED trong tiếng Anh: Quy tắc chuẩn và bài tập

3. Quy tắc phát âm đuôi "s/es"

Cuối cùng, nắm vững nguyên âm và phụ âm tiếng Anh giúp bạn phát âm đuôi e/es chính xác:

• Đọc là /s/: Tận cùng là âm vô thanh (k, p, f, t, θ).

• Đọc là /iz/: Tận cùng là các âm xuýt (s, z, ʃ, tʃ, ʒ, dʒ).

• Đọc là /z/: Tận cùng là âm hữu thanh còn lại.

Tìm hiểu thêm: Nằm lòng 3 quy tắc phát âm S, ES trong tiếng Anh chuẩn

VII. Quy tắc nhấn trọng âm một số âm tiết

Ngoài việc học về cách đọc nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh, việc đọc đúng trọng âm của từ sẽ giúp người nói thể hiện đúng cảm xúc của mình và người nghe hiểu đúng ngữ cảnh của bài viết. Tham khảo ngay bài viết “15+ quy tắc đánh dấu trọng âm trong tiếng Anh đơn giản và dễ nhớ nhất” của PREP để hiểu về hơn các nguyên tắc nhấn trọng âm nhé!

VIII. Bài tập thực hành nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh

Để hiểu hơn kiến thức về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh, cùng PREP hoàn thành phần bài tập dưới đây bạn nhé!

1. Bài tập

1.1. Bài tập 1

Khoanh tròn đáp án có cách phát âm khác so với các từ còn lại

1.2. Bài tập 2

Yêu cầu: Chọn từ có phần in đậm được phát âm khác với các từ còn lại.

1.3. Bài tập 3

Yêu cầu: Chọn phương án đúng nhất dựa trên kiến thức về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh

Câu 1. Từ nào sau đây bắt đầu bằng một nguyên âm (xét theo phiên âm)?
A. University
B. Yellow
C. Hour
D. One

Câu 2. Âm nào sau đây là âm hữu thanh (Voiced)?
A. /p/
B. /k/
C. /t/
D. /d/

Câu 3. Âm nào sau đây là âm vô thanh (Unvoiced / Voiceless)?
A. /z/
B. /v/
C. /f/
D. /b/

Câu 4. Cặp từ nào sau đây chứa cặp âm dễ nhầm lẫn /tʃ/ và /dʒ/?
A. Cheap – Jeep
B. Sea – She
C. Fan – Van
D. Think – That

Câu 5. Trong từ Teacher /ˈtiːtʃə/, âm cuối /ə/ (schwa) được gọi là:
A. Nguyên âm dài
B. Nguyên âm ngắn
C. Nguyên âm đôi
D. Phụ âm

Câu 6. Chọn mạo từ đúng: “She is _____ honest person.”
A. a
B. an
C. the
D. (không điền)

Câu 7. Âm /ʒ/ (như trong từ vision) có đặc điểm khẩu hình là:
A. Dẹt miệng sang hai bên
B. Chu môi tròn và cổ họng rung
C. Lưỡi chạm răng và bật hơi
D. Môi mím chặt

Câu 8. Từ Watch kết thúc bằng âm nào trong bảng IPA?
A. /tʃ/
B. /ʃ/
C. /k/
D. /s/

Câu 9. Nguyên âm trong từ Bird /bɜːd/ thuộc loại nào?
A. Nguyên âm ngắn
B. Nguyên âm dài
C. Nguyên âm đôi
D. Bán nguyên âm

Câu 10. Khi phát âm phụ âm, luồng khí từ thanh quản đi ra sẽ:
A. Không bị cản trở
B. Bị cản trở bởi môi, răng hoặc lưỡi
C. Luôn làm rung dây thanh quản
D. Luôn tạo ra tiếng gió

2. Đáp án

2.1. Bài tập 1

2.2. Bài tập 2

2.3. Bài tập 3

Để có thể thực hành bài tập nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh nhuần nhuyễn bạn hãy đăng ký ngay khóa học IELTS, TOEIC và tiếng Anh giao tiếp tại PREP nhé!

• Khóa học IELTS
• Khóa học TOEIC
• Khoá học tiếng Anh giao tiếp