Tìm kiếm bài viết học tập

Và tiếng Trung là gì? Ngữ pháp thông dụng liên quan đến liên từ “Và”

Quy tắc biên tập và xuất bản nội dung

Bạn đã biết “Và” tiếng Trung là gì chưa? Nếu chưa, hãy theo dõi bài viết dưới đây để được PREP bật mí chi tiết và chia sẻ ngữ pháp cách dùng về các từ Và trong tiếng Trung. Hãy theo dõi nhé!

I. Và trong tiếng Trung là gì?
II. Một số cấu trúc với từ Và tiếng Trung
III. Phân biệt 跟, 和, 与 và 及
IV. Bài tập về cách dùng từ Và trong tiếng Trung

I. Và trong tiếng Trung là gì?

Và trong tiếng Trung là gì? Trong ngữ pháp Hán ngữ có 5 chữ Hán mang ý nghĩa “và” lần lượt là 和、跟、与、及 và 以及. Hãy cùng PREP tìm hiểu chi tiết cách dùng nhé!

1. Cách dùng từ Và 和

Và tiếng Trung là gì? Và tiếng Trung thông dụng nhất đó là 和, phiên âm /hé/, mang ý nghĩa “với, cùng, cho, so, với, và” hoặc một số nghĩa khác như “hòa bình, hòa thuận, hòa nhau,...”

Cách dùng	Giải thích	Ví dụ
Dùng làm giới từ	Biểu thị ý nghĩa “cùng, cùng chung”	我和小月经常去图书馆。/Wǒ hé Xiǎoyuè jīngcháng qù túshū guǎn./: Tôi và Tiểu Nguyệt thường đi thư viện. 我和麦克见过几面。/Wǒ hé Màikè jiàn guo jǐ miàn./: Tôi và Mike đã từng gặp nhau vài lần.
	Dùng để chỉ đối tượng của động tác.	我和你谈谈，好不好？/Wǒ hé nǐ tán tán, hǎo bù hǎo?/: Tôi và bạn nói chuyện một chút được không? 我和你去吧！/Wǒ hé nǐ qù ba!/: Tôi và bạn đi đi!
	Biểu thị có liên quan đến một sự vật, sự việc nào đó.	他和这件事没关系。/Tā hé zhè jiàn shì méi guānxi./: Anh ta không liên quan đến chuyện này. 我去不去和你有什么相干。/Wǒ qù bú qù hé nǐ yǒu shénme xiānggān./: Tôi có đi hay không thì có liên quan gì đến bạn.
	Dẫn ra đối tượng dùng để so sánh, giống với 跟.	我和小明一样高。/Wǒ hé Xiǎomíng yíyàng gāo./: Tôi và Tiểu Nguyệt cao bằng nhau. 他和我弟弟的年龄相同。/Tā hé wǒ dìdi de niánlíng xiāngtóng./: Anh ta và em trai tôi cùng tuổi.
Dùng làm liên từ	Nối các từ hoặc cụm từ cùng mối quan hệ song song, đẳng lập.	我有一个哥哥和一个姐姐。/wǒ yǒu yí ge gēge hé yí ge jiějie./: Tôi có một anh trai và một chị gái. 我喜欢游泳和打球。/Wǒ xǐhuan yóuyǒng hé dǎqiú./: Tôi thích bơi và chơi bóng.
Dùng làm liên từ	Biểu thị sự lựa chọn, tương đương với 或, thường dùng phía sau các từ 无论、不论、不管.	无论在数量和质量上都有很大的提高。/Wúlùn zài shùliàng hé zhìliàng shàng dōu yǒu hěn dà de tígāo./: Bất kể và số lượng hay chất lượng đều có sự cải thiện vượt bậc. 去和不去都由你自己决定。/Qù hé bú qù dōu yóu nǐ zìjǐ juédìng./: Đi hay không đi đều do bạn quyết định.

Lưu ý:

Khi 和 làm liên từ liên kết từ 3 đối tượng trở lên thì 和 sẽ đặt giữa 2 đối tượng cuối cùng, còn các thành phần phía trước sẽ ngăn cách với nhau bằng dấu ngắt (dấu chấm chéo 顿号). Ví dụ: 河内、议案、胡志明市、平阳和同奈。/Hé’nèi, Yì'àn, Húzhìmíng shì, Píngyáng hé Tóngnài./: Hà Nội, Nghệ An, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương và Đồng Nai.
Khi liên từ đó làm vị ngữ động từ hoặc vị ngữ tính từ, thì động từ và tính từ phải là song âm tiết. Phần phía trước hoặc phía sau vị ngữ bắt buộc phải có các thành phần thêm vào hoặc các thành phần liên đới. Ví dụ: 事情还要进一步调查和了解。/Shìqíng hái yào jìnyībù diàochá hé liǎojiě./: Chuyện này chúng ta phải điều tra và tìm hiểu thêm.

Học thêm một số từ vựng chứa từ Và 和 dưới bảng sau nhé!

STT	Từ vựng tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
1	和乐	hélè	hoà thuận vui vẻ; vui vẻ
2	和事老	héshìlǎo	người hoà giải; sứ giả hoà bình
3	和亲	héqīn	hoà hiếu kết giao
4	和会	héhuì	hoà hội; hội nghị hoà bình kết thúc chiến tranh
5	和善	héshàn	hiền lành; ôn hoà; hoà nhã
6	和声	Hé shēng	ôn tồn; ôn hoà; nhã nhặn
7	和好	héhǎo	hoà thuận; hoà mục; hoà hảo
8	和局	héjú	hoà; hoà nhau
9	和平	hépíng	hoà bình
10	和弦	héxián	hợp âm
11	和悦	héyuè	hoà nhã; dễ gần; hài hoà; dịu dàng
12	和易	héyì	ôn hoà; nhã nhặn; dịu hiền
13	和暖	hénuǎn	ấm; ấm áp
14	和气	héqi	ôn hoà; điềm đạm; nhã nhặn
15	和洽	héqià	hoà thuận; hoà hợp
16	和约	héyuē	hoà ước; hiệp ước hoà bình
17	和美	héměi	tốt đẹp; mỹ mãn
18	和解	héjiě	hoà giải; hoà thuận; giảng hoà
19	和诗	hèshī	hoạ theo; hoạ thơ; hát theo
20	和风	héfēng	gió êm dịu; gió nhẹ; gió mát

2. Cách dùng từ Và 跟

Từ Và tiếng Trung là gì? Một trong từ Và trong tiếng Trung là 跟, phiên âm /gēn/, mang ý nghĩa “theo, đi theo”, “cùng, và,...” có nhiều cách dùng:

Cách dùng 跟	Giải thích	Ví dụ
Làm giới từ	Mang ý nghĩa là “cùng, và” hoặc “hướng, về, cho, với”.	他跟父母住一块儿。/Tā gēn fùmǔ zhù yíkuàir./: Anh ấy sống cùng bố mẹ. 我跟你一起去旅行。/Wǒ gēn nǐ yìqǐ qù lǚxíng./: Tôi cùng bạn đi du lịch. 我有几句话跟你讲。/Wǒ yǒu jǐ jù huà gēn nǐ jiǎng./: Tôi có vài lời muốn nói với bạn.
Dùng trong câu so sánh	Cấu trúc so sánh với 一样 + Tính từ ➡ Biểu thị hai đối tượng giống nhau ở khía cạnh nào đó. A + 跟 + B +（不）一样 + Tính từ	我跟我姐姐一样高。/Wǒ gēn wǒ jiějie yíyàng gāo./: Tôi cao bằng chị gái tôi. 小月跟她的妹妹一样漂亮。/Xiǎoyuè gēn tā de mèimei yíyàng piàoliang./: Tiểu Nguyệt và em gái cô ấy xinh đẹp như nhau. 我跟妈妈一样喜欢看韩国电影。/Wǒ gēn māma yíyàng xǐhuān kàn Hánguó diànyǐng./: Tôi với mẹ tôi đều thích xem phim Hàn Quốc.
Dùng trong câu so sánh	A + 跟 + B +（不）一样 (Biểu thị hai đối tượng không giống nhau)	我跟你不一样。/Wǒ gēn nǐ bù yíyàng./: Tôi và bạn không giống nhau. 我的办法跟他的不一样。/Wǒ de bànfǎ gēn tā de bù yíyàng./: Cách làm của tôi và anh ấy không giống nhau.
Làm động từ	Mang ý nghĩa là “theo, đi theo” hoặc “gả, gả cho, lấy”.	你在前边走, 我跟着你。/Nǐ zài qiánbian zǒu, wǒ gēn zhe nǐ./: Bạn chạy phía trước, tôi chạy theo sau. 他要是不好好工作，我就不跟他。/Tā yàoshi bù hǎohǎo gōngzuò，wǒ jìu bù gēn tā./: Nếu anh ấy không chịu khó làm ăn thì tôi không lấy anh ấy.
Làm liên từ	Kết hợp hai đối tượng với nhau. Cấu trúc: Chủ ngữ 1 + 跟 + Chủ ngữ 2 + Động từ - Bổ ngữ.	他跟我都是越南人。/Tā gēn wǒ dōu shì Yuènán rén./: Anh ấy và tôi đều là người Việt Nam. 你要跟我一起去吗？/Nǐ yào gēn wǒ yìqǐ qù ma?/: Bạn có muốn đi cùng tôi không?

Học thêm một số từ vựng có chứa từ 跟:

STT	Từ vựng	Phiên âm	Nghĩa
1	对不上	Duì bushàng	Không giống, không khớp
2	对不住	Duì buzhù	Xin lỗi, có lỗi với
3	对不起	Duì buqǐ	Xin lỗi, có lỗi với
4	对于	duìyú	Đối với, về
5	对亲	duìqīn	Kết thân, xây dựng hôn nhân
6	对付	duìfu	Ứng phó, đối phó, tạm bợ
7	对偶	duì'ǒu	Đối ngẫu, phép đối
8	对半	duìbàn	Một nửa, mỗi người một nửa, chia đôi
9	对口	duìkǒu	Đối đáp, cùng, cùng một, hợp khẩu vị
10	对号	duìhào	Dò số, đối chiếu
11	对唱	duìchàng	Đối đáp, hát đối
12	对头	duìtóu	Đúng, đúng đắn, thích hợp
13	对子	duìzi	Văn thơ đối ngẫu, đối, từ và câu đối ngẫu
14	对家	duìjiā	Người đối diện, nhà đối diện
15	对峙	duìzhì	Đứng song song, đứng sóng đôi
16	对工	duìgōng	Hợp, phù hợp
17	对应	duìyìng	Đối ứng, tương ứng, phù hợp
18	对待	duìdài	Ở thể tương đối, liên quan với nhau
19	对手	duìshǒu	Đối thủ

3. Cách dùng từ Và 与

Và tiếng Trung là gì? Một trong những Hán tự mang ý nghĩa “và, cùng” đó là 与, phiên âm /yǔ/.

Cách dùng từ 与:

Cách dùng từ 与

Ví dụ

Thường kết hợp với các danh từ và cũng có thể kết nối với các động từ, tính từ. Chủ yếu sử dụng trong văn viết và phổ biến trong các tự đề, tiêu đề sách.

批评与自我批评是消除分歧，增强团结的有力措施。/Pīpíng yǔ zìwǒ pīpíng shì xiāochú fēnqí, zēngqiáng tuánjié de yǒulì cuòshī./: Phê bình và tự phê bình là biện pháp mạnh mẽ để xóa bỏ sự khác biệt và củng cố sự đoàn kết.
我与她在下月有一次约会。/Wǒ yǔ tā zàixià yuè yǒu yícì yuēhuì./: Tôi có hẹn với cô ấy vào tháng tới.

Tham khảo thêm bảng từ vựng có chứa Hán tự 与 dưới bảng sau nhé!

STT	Từ vựng	Phiên âm	Nghĩa
1	与会	yùhuì	tham dự hội nghị; tham gia hội nghị
2	与共	yǔgòng	cùng; cùng nhau
3	与其	yǔqí	thà...; thà ... còn hơn
4	与闻	yùwén	dự biết (nội tình)

4. Cách dùng từ Và 及

及 trong tiếng Trung có phiên âm /jí/, mang ý nghĩa là “đạt tới, đạt đến, đến, tới, đuổi kịp; và, cho”.

Cách dùng dùng của từ 及:

Cách dùng của từ 及	Giải thích	Ví dụ
Dùng làm liên từ	Mang ý nghĩa là “và, cho”, thường kết nối với các yếu tố danh từ song song và chủ yếu sử dụng trong ngôn ngữ văn viết.	桌椅及书本摆放整齐。/Zhuō yǐ jí shūběn bǎi fàng zhěngqí./: Bàn ghế và sách được xếp gọn gàng. 花草及树木充满生机。/Huācǎo jí shùmù chōngmǎn shēngjī./: Hoa cỏ và cây cối tràn đầy sức sống. 图书、仪器及其他物品已经搬进了新教学楼。/Túshū, yíqì jí qítā wùpǐn yǐjīng bān jìn le xīn jioxué lóu./: Sách, nhạc cụ và các vật dụng khác đã được chuyển đến tòa nhà dạy học mới.

Học thêm từ vựng có chứa Hán tự 及 dưới bảng sau nhé!

STT	Từ vựng	Phiên âm	Nghĩa
1	及早	jízǎo	nhanh chóng; sớm
2	及时	jíshí	đúng lúc; kịp thời; kịp lúc; đúng thời vụ
3	及时雨	jíshíyǔ	mưa đúng lúc
4	及時	jíshí	đúng lúc; kịp thời; kịp lúc; đúng thời vụ; lập tức; ngay
5	及格	jígé	đạt tiêu chuẩn; hợp cách; hợp thức
6	及物	jíwù	cập vật; ngoại động từ
7	及笄	jíjī	cập kê
8	及第	jídì	thi đậu; thi đỗ; đỗ đạt
9	及至	jízhì	mãi đến; chờ đến
10	及门	jímén	chính thức bái sư; chính thức

5. Cách dùng từ Và 以及

Và tiếng Trung là gì? Một trong những Hán tự mang ý nghĩa là “và, cùng” trong tiếng Trung mà PREP muốn bật mí đến bạn đó là 以及, phiên âm /yǐjí/.

Cách dùng:

Cách dùng của từ 以及

Ví dụ

Làm liên từ, có tác dụng kết nối các danh từ, động từ, cụm giới từ, phân câu biểu thị quan hệ đẳng lập (thường dùng trong văn viết).

院子里种着大丽花、矢车菊、夹竹桃以及其他的花木。/Yuànzi lǐ zhǒngzhe dàlìhuā, shǐ chē jú, jià zhú táo yǐjí qítā de huāmù./: Trong sân trồng hoa thược dược, trúc đào và các loại hoa cỏ khác.
我收集贝壳以及海边有趣的东西。/Wǒ shōují bèiké yǐjí hǎibiān yǒuqù de dōngxi./: Tôi thu thập vỏ sò và những thứ thú vị từ bãi biển.
我学习英语，汉语以及韩语。/Wǒ xuéxí Yīngyǔ, Hànyǔ yǐjí Hányǔ./: Tôi học tiếng Anh, tiếng Trung và tiếng Hàn.

II. Một số cấu trúc với từ Và tiếng Trung

Tham khảo ngay một số cấu trúc với từ Và tiếng Trung mà PREP chia sẻ dưới đây nhé!

Cấu trúc	Ví dụ
A + 与/跟/同/和 + B + 相比: Thể hiện sự so sánh khác biệt về tính chất, trình độ.	今年冬天与去年冬天相比，更暖和一些。/Jīnnián dōngtiān yǔ qùnián dōngtiān xiàngbǐ gèng nuǎnhuo yìxiē./: Mùa đông năm nay so với mùa đông năm ngoái ấm hơn một chút. 要说对学校的贡献，没有人可以与他相比。/Yào shuō duì xuéxiào de gòngxiàn , méiyǒu rén kěyǐ yǔ tā xiāngbǐ./: Nếu nói về cống hiến đối với trường học, không có ai có thể sánh được với anh ấy.
和/跟/与 + A + 相比, B + ……	与网络教学相比，我更喜欢面对面教学。/Yǔ wǎngluò jiàoxué xiāngbǐ, wǒ gèng xǐhuan miànduìmiàn jiàoxué./: So với việc dạy học qua mạng, tôi thích dạy học trực tiếp hơn. 与几十年前相比，中国的农村发生了很大变化。/Yǔ jǐ shí nián qián xiāngbǐ, Zhōngguó de nóngcūn fāshēng le hěn dà biànhuà./: So với mấy chục năm, nông thôn của Trung Quốc đã có những sự thay đổi rất lớn.
A + 与、跟、同、和 + B 相比之下 (Thể hiện sự so sánh khác biệt về tính chất, trình độ)	他与同龄人相比之下，就显得幸运多了。/Tā yǔ tónglíngrén xiāngbǐzhīxià jiù xiǎnde xìngyùn duō le./: Anh ta so với bạn cùng trang lứa hạnh phúc hơn nhiều rồi. 学校的条件与家里的条件相比之下，学校的好多了。/Xuéxiào de tiáojiàn yǔ jiālǐ de tiáojiàn xiāngbǐzhīxià xué xiào de hǎoduō le./: Điều kiện tại trường học tốt hơn nhiều so với điều kiện ở nhà.

III. Phân biệt 跟, 和, 与 và 及

跟、和、与 và 及 giống và khác nhau thế nào? Hãy cùng PREP phân biệt chi tiết dưới bảng sau nhé!

Phân biệt và sử dụng các từ Và tiếng Trung

跟 (Giới từ, liên từ)	和 (Giới từ, liên từ)	与 (Giới từ, liên từ)	及 (Liên từ)
Giống nhau: Đều biểu thị nghĩa “và, với, cùng”. Ví dụ: 公司跟/ 和/ 与/ 及 B 公司都出
Thành phần trước và sau có quan hệ phụ thuộc, không thể hoán đổi vị trí cho nhau. Ví dụ: 你跟他去吧。/Nǐ gēn tā qù ba./: Bạn cùng anh ấy đi đi (你 phụ thuộc và đi theo 他).	Thành phần trước và sau có quan hệ bình đẳng, có thể hoán đổi vị trí cho nhau được. Ví dụ: 你和/ 与她一起去吧。/Nǐ hé/ yǔ tā yìqǐ qù ba./: Bạn với cô ấy đi đi.		Thành phần trước và sau có mối quan hệ phụ thuộc. Không thể hoán đổi vị trí cho nhau được. Những gì quan trọng, chủ yếu đứng trước, còn lại không quan trọng bằng đứng sau. Ví dụ: 父母及姐姐都去。/Fùmǔ jí jiějie dōu qù./: Bố mẹ và chị đều đi.
Thành phần trước và sau có thể là danh từ, đại từ, cụm danh từ.	Không liên kết được câu hoặc phân câu.	Không có giới hạn này.	Chỉ có thể liên kết danh từ hoặc cụm danh từ.
Thường dùng trong khẩu ngữ.		Thường dùng trong văn viết, nhất là tiêu đề, tựa đề sách, sách,...

IV. Bài tập về cách dùng từ Và trong tiếng Trung

Để giúp bạn ghi nhớ cách dùng các từ Và trong tiếng Trung, PREP chia sẻ một số câu hỏi trắc nghiệm dưới đây. Hãy luyện tập ngay nhé!

Đề bài: Chọn đáp án đúng

1. 苹果___橘子都富含维生素C。(Píngguǒ ___ júzi dōu fùhán wéishēngsù C.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

2. 公司需要员工___管理层之间的良好沟通。 (Gōngsī xūyào yuángōng ___ guǎnlǐ céng zhī jiān de liánghǎo gōutōng. )

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

3. 中国的大城市，如北京、上海、广州___深圳，都有现代化的交通系统。 (Zhōngguó de dà chéngshì, rú Běijīng, Shànghǎi, Guǎngzhōu ___ Shēnzhèn, dōu yǒu xiàndàihuà de jiāotōng xìtǒng.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

4. 请把这些文件交给李先生___王小姐。 (Qǐng bǎ zhèxiē wénjiàn jiāo gěi Lǐ xiānsheng ___ Wáng xiǎojiě.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

5. 健康的生活需要平衡的饮食___适量的运动。 (Jiànkāng de shēnghuó xūyào pínghéng de yǐnshí ___ shìliàng de yùndòng.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

6. 这个项目需要计算机科学家、工程师___市场分析师的合作。(Zhège xiàngmù xūyào jìsuànjī kēxuéjiā, gōngchéngshī ___ shìchǎng fēnxīshī de hézuò. )

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

7. 她喜欢阅读历史书籍___观看纪录片。(Tā xǐhuān yuèdú lìshǐ shūjí ___ guānkàn jìlùpiàn.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

8. 这家餐厅提供中餐___西餐。 (Zhè jiā cāntīng tígōng zhōngcān ___ xīcān.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

9. 成功依赖于创新___团队合作。 (Chénggōng yīlài yú chuàngxīn ___ tuánduì hézuò. )

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

10. 会议讨论了当前的市场趋势、未来预测___潜在的风险。 (Huìyì tǎolùn le dāngqián de shìchǎng qūshì, wèilái yùcè ___ qiánzài de fēngxiǎn.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

11. 请确保水___电的供应。(Qǐng quèbǎo shuǐ ___ diàn de gōngyīng.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

12. 他对摄影___旅行充满热情。 (Tā duì shèyǐng ___ lǚxíng chōngmǎn rèqíng. )

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

13. 我 ___ 父母在公园聊天(Wǒ ___ fùmǔ zài gōngyuán liáotiān.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

14. 我喜欢喝牛奶 ___ 可乐。（Wǒ xǐhuān hē niúnǎi ___ kělè.）

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

15. 我喜欢吃黄瓜 ___ 胡萝卜 ___ 土豆。(Wǒ xǐhuān chī huángguā ___ húluóbo ___ tǔdòu.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

16. 你想 ___ 我 ___ 一起去玩儿吗？(Nǐ xiǎng ___ wǒ ___ yìqǐ qù wánr ma?)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

17. 我 ___ 妹妹在家里写作业。(Wǒ ___ mèimei zàijiālǐ xiězuòyè.)

A. 和
B. 与
C. 及
D. 跟

Đáp án: 1 - A, 2- B, 3- C, 4- A, 5- B; 6 - C, 7- A, 8- A, 9- B, 10 - C, 11 - A, 12 - A; 13 - A, D; 14 - A, D; 15 - A; 16 - D; 17 - A, D.

Tham khảo thêm bài viết:

Phân biệt cách dùng 无论 và 不管 trong tiếng Trung chi tiết

Trên đây là những chia sẻ chi tiết về các dùng từ Và tiếng Trung là gì. Mong rằng, sau những thông tin mà bài viết cung cấp sẽ giúp bạn nhanh chóng củng cố ngữ pháp tiếng Trung.

Cô Thu Nguyệt

Giảng viên tiếng Trung

Cô Nguyệt là Thạc sĩ Giáo dục Hán ngữ Quốc tế, có hơn 11 năm kinh nghiệm giảng dạy tiếng Trung từ sơ cấp đến nâng cao, luyện thi HSK1-6, cùng 12 năm làm phiên dịch và biên dịch. Cô luôn tận tâm đồng hành cùng học viên trên hành trình chinh phục tiếng Trung.