Hướng dẫn cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy hiệu quả

 học từ vưng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy

I. Sơ đồ tư duy là gì?

Trước khi tìm hiểu phương pháp học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy, hãy cùng prepedu.com phân tích khái niệm sơ đồ tư duy là gì nhé. Sơ đồ tư duy, hay còn có tên gọi là mindmap, thường bắt đầu ở giữa trang với ý chính và các ý mở rộng ra ngoài theo nhiều hướng.

Bạn có thể dễ dàng liên tưởng sơ đồ tư duy cũng giống như một cái cây, nhánh chính là ý chính, các nhánh phụ tỏa ra từ nhánh chính là những ý mở rộng. Trong sơ đồ tư duy, các nhánh mở rộng thường chứa đựng suy nghĩ và ý tưởng liên quan, giúp cho người học dễ dàng sắp xếp các thông tin một cách khoa học và dễ nhìn.

Việc sử dụng bản đồ tư duy rất tốt cho việc học từ vựng tiếng Trung. Các từ riêng lẻ có liên quan đến từ chính liên kết với nhau theo cách trực quan, giúp não bộ chúng ta thấy được sự liên kết giữa các từ vựng. Do đó, người học có thể ghi nhớ từ tốt và lâu hơn. Ví dụ với sơ đồ tư duy:

•  
  • Ý chính: 春天 (mùa xuân).
  • Các nhánh chứa các từ vựng liên quan đến mùa xuân: 暖和 (ấm áp), 热闹 (nhộn nhịp), 春节 (ngày tết), 团聚 (sum họp), 拜年 (đi chúc tết), 兴趣 (vui vẻ),...
  • Với mỗi từ vựng, bạn hoàn toàn có thể sử dụng hình ảnh đại diện để giúp ghi nhớ từ vựng tiếng Trung lâu hơn.

II. Lợi ích của việc học từ vựng theo sơ đồ tư duy

Học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy mang lại rất nhiều lợi ích đối với việc học và ghi nhớ. Một số lợi ích lớn nhất có thể kể đến của phương pháp học từ vựng tiếng Trung này đó là:

• Kích hoạt tinh thần học tập: Màu sắc cũng như hình ảnh được sử dụng trong sơ đồ tư duy giúp não bộ chúng ta dễ dàng ghi nhớ từ vựng lâu hơn là học từ các văn bản thông thường.
• Lọc những thông tin quan trọng: Sơ đồ tư duy mindmap giúp bạn tách từ vựng và ý nghĩa của nó một cách dễ dàng.
• Củng cố nền tảng kiến thức về từ vựng: Sơ đồ tư duy mindmap về từ vựng cung cấp cho chúng ta không gian chiều sâu và chiều rộng, là tổng quan bức tranh lớn và cực kỳ chi tiết về một chủ đề của từ vựng.
• Tính linh hoạt: Sơ đồ tư duy cho phép người học có thể di chuyển và sắp xếp lại các từ vựng một cách tự do sao cho phù hợp với chủ đề đang học.

III. Cách tạo sơ đồ tư duy để học từ vựng tiếng Trung

Làm thế nào để tạo sơ đồ để có thể áp dụng cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy hiệu quả? Đây chắc chắn là thắc mắc của rất nhiều người học hiện nay. Sau đây, PREP sẽ chia sẻ cho bạn chi tiết các bước để tạo sơ đồ tư duy để học từ vựng nhanh chóng và hiệu quả.

1. Dụng cụ để tạo sơ đồ tư duy

Như đã bật mí, lập sơ đồ tư duy là cách học tiếng Trung hiệu quả giúp bạn ghi chú thông tin cũng như ý tưởng một cách dễ dàng và khoa học nhất. Sơ đồ tư duy không chỉ thể hiện các thông tin quan trọng mà còn giúp người học có thể hình dung được cấu trúc tổng thể cũng như mức độ quan trọng của các phần nội dung riêng lẻ và có thể kết nối các ý tưởng lại với nhau.

Vẽ sơ đồ tư duy bằng tay là phương thức tốt nhất và thuận tiện nhất giúp bạn có thể tự tổng hợp lại kiến thức và ghi chép lại giúp ghi nhớ từ vựng lâu hơn. Để có thể tạo cho mình bản đồ tư duy mindmap phù hợp nhất thì bạn hãy chuẩn bị cho mình những dụng cụ sau để có thể vẽ sơ bản đồ tư duy có màu sắc và hình ảnh phong phú, giúp tạo sự hứng thú cho việc học, cụ thể:

•  
  • Vở, sổ: Chuẩn bị cuốn sổ ghi chép có trang khổ lớn, nhỏ tùy thuộc vào nội dung và mục đích ghi chép.
  • Bút màu (nhiều màu): Nên chọn dùng bút dạ để tiện cho việc ghi chép và tô các nhánh, hình dạng,...
  • Sách, tài liệu tham khảo: tài liệu này tổng hợp nội dung, chủ đề cần làm sơ đồ tư duy.

2. Nguyên tắc cơ bản để tạo sơ đồ tư duy học từ vựng hiệu quả

Không có một khuôn mẫu cố định nào cho việc tạo lập sơ đồ tư duy từ vựng tiếng Trung. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau để có phát huy hiệu quả cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy:

•  
  • Sơ đồ tạo ra cần đảm bảo tính thẩm mỹ, khoa học, đặc biệt là bạn nên sử dụng những nhánh cong cho các ý tưởng và ghi chú nội dung rõ ràng.
  • Sơ đồ cần có sự phân biệt rõ ràng nhánh chính, nhánh phụ.
  • Sử dụng từ khóa (từ vựng chính) cho mỗi nhánh.
  • Mã hóa bằng màu sắc phù hợp cho mỗi nhánh.

3. Cách tạo sơ đồ tư duy để học từ vựng tiếng Trung

Sơ đồ tư duy (mindmap) là cách hiệu quả để giúp bạn có thể ghi chú, hệ thống lại từ vựng quan trọng theo chủ đề. Để có thể tạo sơ đồ tư duy cho việc học từ vựng tiếng Trung theo chủ đề thì bạn cần thực hiện theo các bước sau:

•  
  • Bước 1 - Xác định đề tài, chủ đề trung tâm của sơ đồ tư duy: Viết hoặc vẽ ra chủ đề lớn ở vị trí trung tâm tờ giấy và vẽ đóng khung lại bằng việc vẽ hình bao quanh. Nên sử dụng màu sắc nổi bật để làm rõ đề tài. Nếu đề tài ở dạng từ khóa thì nên cô đọng, ngắn gọn với cỡ chữ lớn.
  • Bước 2 - Vẽ đường phân nhánh phát triển từ chủ đề chính: Ở bước này, bạn cần tìm hiểu các từ vựng quan trọng từ chủ đề chính. Sau đó, bạn hãy vẽ đường phân nhánh xuất phát từ chủ đề trung tâm nối với từng ý.
  • Bước 3 - Phát triển sơ đồ tư duy bằng cách mở rộng các nhánh nội dung: Từ các ý lớn, bạn hãy tiếp tục vẽ các nhánh nhỏ tới các ý phụ bổ sung cho ý lớn đó. Sau đó, bạn hãy tiếp tục ở rộng các nhánh nhỏ chi tiết hơn cho các ý phụ đó. Bạn nên phát triển chi tiết sơ đồ tư duy cho đến khi triển khai chi tiết nhất các từ vựng tiếng Trung cho chủ đề đó. Lưu ý các ý phát triển từ nhánh phải có từ vựng liên quan đến chủ đề chính của sơ đồ.
  • Bước 4 - Vẽ thêm hình minh họa và hoàn thiện sơ đồ: Sau khi đã hoàn thành nội dung đầy đủ cho sơ đồ, bạn có thể thêm các màu sắc hay hình ảnh minh họa để ghi nhớ kiến thức nhanh hơn.

Ví dụ minh họa: Để vẽ sơ đồ tư duy về chủ đề “Các tháng trong năm” thì bạn có thể đặt ra một số câu hỏi như sau để có thể nhóm từ vựng lại.

•  
  • Có bao nhiêu tháng một năm và cách gọi các tháng bằng tiếng Trung như thế nào?
  • Có bao nhiêu mùa trong một năm?
  • Những tháng thuộc về các mùa?

Ngoài ra, bạn có thể mở rộng bản đồ bằng việc đặt ra những câu hỏi như:

•  
  • Các lễ hội lớn trong một tháng?
  • Các hoạt động tiêu biểu mỗi tháng là gì?

IV. Cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy

Có những loại sơ đồ tư duy từ vựng nào? Làm thế nào để học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy hiệu quả tốt nhất? Sau đây là các dạng sơ đồ tư duy và hướng dẫn cách học chi tiết cho mỗi dạng sơ đồ mindmap:

1. Học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ từ vựng theo chủ đề

Học từ vựng tiếng Trung theo chủ đề là cách học và ghi nhớ từ vựng tiếng Trung phổ biến được rất nhiều người áp dụng. Bạn có thể áp dụng cách học này theo sơ đồ tư duy. Ví dụ, chủ đề cảm xúc (情感). Trong chủ đề này có rất nhiều từ vựng mô tả cảm xúc, vui buồn, hờn dỗi. Khi vẽ sơ đồ, bạn có thể sử dụng các hình ảnh, icon mô phỏng giúp giải nghĩa cho từ và thiết lập mối liên kết giữa các từ và ý nghĩa của chúng.

Các từ vựng liên quan đến cảm xúc có trong bản đồ như:

•  
  • Cảm xúc tích cực: 高兴 (vui vẻ), 快乐 (vui vẻ), 幸福 (hạnh phúc),...
  • Cảm xúc tiêu cực: 生气 (tức giận), 难过 (buồn), 伤心 (tổn thương),...

2. Sơ đồ từ vựng theo cụm động từ

Ngoài cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy theo chủ đề, bạn có thể áp dụng cách học theo cụm động từ. Hãy lấy một động từ làm ý chính, sau đó triển khai các ý phụ là các hành động sử dụng động từ đó (cụm động từ).

Ví dụ: Động từ 做 (làm), bạn có thể vẽ ra các nhánh phụ với các cụm động từ liên quan đến hành động 做 (làm) như: 做人 (làm người), 做饭 (làm cơm), 做事（Làm việc), 做梦 (thực hiện giấc mơ),...

3. Sơ đồ tư duy bằng biểu thức

Có rất nhiều người cũng áp dụng cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy dưới dạng biểu đồ biểu thức. Các biểu thức có thể được nhóm theo các kịch bản, đề tài khác nhau.

Ví dụ: Sơ đồ tư duy với ý chính 问候, bạn có thể phát triển thành các nhánh phụ liên quan như sau: 

•  
  • 你好吗？(Bạn khỏe không).
  • 你好 (Chào bạn).
  • 吃了吗？(Ăn chưa?)
  • 好久不见，最近怎么样？(Lâu rồi không gặp, dạo này thế nào rồi?)

4. Sơ đồ tư duy từ vựng theo các từ đồng nghĩa, trái nghĩa

Ngoài ra, có rất nhiều áp dụng các học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy theo các từ đồng nghĩa, trái nghĩa. Cách học này khá hiệu quả, giúp bạn vận dụng khả năng liên tương đến từ vựng nhanh chóng và dễ dàng.

Ví dụ: Hệ thống các từ vựng đồng nghĩa với từ 看 (nhìn), ta vẽ được sơ đồ sau:

Đó là ví dụ đối với các nhóm từ đồng nghĩa, còn nhóm từ trái nghĩa thì sao？

Cách áp dụng vẫn vậy, bạn hãy tham khảo ví dụ về các từ cặp từ trái nghĩa theo chủ đề vị trí, phương hướng:

V. Sách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy

Để có thể áp dụng các học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy hiệu quả thì ngoài những hướng dẫn trên thì bạn có thể tham khảo cuốn sách Học nhanh nhớ lâu 1500 từ vựng tiếng Trung thông dụng. 

Cuốn sách này ứng dụng sơ đồ tư duy trong quá trình học 1500 từ vựng, giúp cho người học có thể ghi nhớ từ vựng nhanh chóng và lâu hơn. Với hệ thống bài học được thiết kế theo trình tự thông minh, rõ ràng bao gồm 3 phần như ngữ âm, từ vựng theo chủ đề và từ vựng trong kỳ thi HSK. Đặc biệt, hệ thống từ vựng bao phủ các chủ đề thông dụng trong giao tiếp hàng ngày như gia đình, học tập, công việc,... và trong bài thi HSK.

Như vậy, PREP chia sẻ cho bạn chi tiết về cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy mindmap. Đây là phương pháp học từ vựng cực kỳ hiệu quả, bạn hãy áp dụng vào quá trình học luyện thi tiếng Trung ngay từ bây giờ để đạt kết quả tốt nhất.